جهل حکمی و جهل موضوعی در جرایم موجب حدود و قصاص نوجوانان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.

چکیده

دوران کودکی و نوجوانی مرحله‌ای تأثیرگذار و حساس در زندگی هر فرد است و قانون‌گذاران با درک این حساسیت، تلاش می‌کنند تا با توجه به تفاوت‌های موجود میان این گروه و گروه بزرگسالان، حقوق و تکالیف متمایزی را برای آن‌ها درنظر بگیرند. در قانون مجازات اسلامی نیز این امر مورد توجه قانون‌گذاران بوده‌است و نظام افتراقی برای پاسخ‌دهی به جرایم این دسته پیش‌بینی شده‌است. ازجملۀ این موارد، مادۀ 91 قانون مجازات اسلامی است که به بحث رشد جزایی، جهل حکمی و جهل موضوعی، در جرایم موجب حدود و قصاص نوجوانان پرداخته‌است. از آنجا که قانون‌گذار در مواد عمومی، یعنی مواد 144 و 155 از قانون مجازات اسلامی، به بحث جهل موضوعی و حکمی در جرایم بزرگسالان پرداخته‌است، ذکر دوبارۀ این موارد در مادۀ 91، در نگاه اول، زائد و بی‌معنا به‌نظر می‌رسد. اما با توجه به سیاست افتراقی و مبتنی بر تخفیفِ قانون‌گذار در واکنش به جرایم اطفال و نوجوانان، به‌نظر می‌رسد مادۀ 91 در مقام بسط و گسترش مفهوم جهل موضوعی و جهل حکمی در جرایم موجب حدود و قصاص نوجوانان است تا از این طریق، در برخورد با نوجوانان بزهکار، نسبت‌به بزرگسالان بزهکار، تخفیف بیشتری اعمال کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ignorance of Law and Mistake of Fact in Juvenile Crimes Punishable by Haad or Qisas

نویسنده [English]

  • Alireza Sadeghi Niaraki
Ph.D. Student in Criminal Law and Criminology, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran.
چکیده [English]

Abstract
Childhood and adolescence is an influential and sensitive stages in every person’s life. Legislators, understanding this sensitivity and try to consider different rights and duties for juvenile according to the differences between this group and adults. In the Islamic Penal Code, this issue has been considered by the legislators and a differential system has been provided to respond to the crimes of juvenile. According to this, in Article 91 of the Islamic Penal Code, Legislator
predicted specific rule deals with Criminal maturity, ignorance of the law and mistake of fact in juvenile crimes punishable by haad or qisas. However the legislator in general section of Islamic penal code, Articles 144 and 155 discusses about ignorance of law and mistake of fact in adult crimes. At first glance, mentioning these cases again in Article 91 seems superfluous and meaningless. But, according to the policy of differentiation and based on legislative mitigation in response to juvenile delinquency, it seems that Article 91, try to extend the concept of ignorance of law and mistake of fact, in juvenile crimes punishable by haad or qisas to provide more commutation for juvenile offenders in compared with adults.
.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Juveniles
  • Delinquency
  • Haad
  • Qisas
  • Ignorance of Law
  • Mistake of Fact